İstanbul Teknik Üniversitesi'nde Maden Mühendisliği eğitimi, Fakültenin kurulusu olan 1 Mart 1953 tarihinde başlamıştır. Üniversitenin beşinci fakültesi olarak Taşkışla binasının kısıtlı bir hacminde eğitim hayatına adım atan Fakültenin hedefi Maden Yüksek Mühendisi yetiştirmektir. İlk yıllarda Öğretim Elemanı kadrosu çok sınırlıdır; ilk iki yıl temel bilimler ve genel mühendislik dersleri, İnşaat, Makine ve Elektrik Fakülteleri ile birlikte yürütülmüştür. Daha sonraki yıllarda jeoloji bazlı öğretim üyeleri yanında kamu ve özel sektörden gelen öğretim görevlileri ile meslek dersleri verilmeye başlanmıştır.

Fakültenin kuruluş ve gelişme aşamalarında başta Malik SAYAR, İlhami CIVAOGLU, Salih Murat UZDİLEK olmak üzere İhsan KETİN, Galip SAGIROGLU, Ekrem GÖKSU, Kazım ERGİN ve Kemal ERGUVANLI'nın önemli katkıları olmuştur. 3. sınıftan itibaren Almanya ve Avusturya Üniversitelerinin tanınmış profesörleri 2 - 3 aylık periyodlar halinde öğretim çalışmalarında görev almışlardır. Maden Mühendisligi eğitimi alanında otorite olarak kabul edilen Ord. Prof. Dr. FRITZSCHE, Ord. Prof. Dr. F. SCHUMACHER, Ord. Prof. Dr. H. WOHLBIER, Ord. Prof. Dr. R. ENGEL, Ord. Prof. Dr. E. BIERBRAUER, Ord. Prof. Dr. F. MOHR bunlar arasında sayılabilir.

Ayrıca meslek derslerini vermek üzere Tevfik SADULLAH, Sadrettin ALPAN, Ferit KROMER, Naci YÜNGÜL, Sezai CANKUT, Galip ÖZEN, Namık ESMER, Asaf YENİSEY, Gürbüz FINDIKGİL, Hüseyin KULAKSIZ, Falih ERGUNALP, Yavuz FINDIKGİL gibi eğitimlerini yurtdışında yapmış ve endüstride deneyim kazanmış değerli elemanlar öğretim kadrosuna katılmışlardır.
Daha sonraki yıllarda gerek Fakülteden mezun olanların üniversitede göreve başlamaları, gerekse öğretim üyeliği görevini üstlenerek gelen Cemal BİRÖN ve Turgut Cengiz BAYRAKTAR'ın katılmasıyla akademik kadro daha da güçlenmiştir.

Başlangıçta Fakültenin bünyesinde Maden Mühendisliği eğitimi için gerekli olan Jeoloji, Jeofizik, Metalurji alanları yanında meslek ile doğrudan ilgili Maden İşletme, Maden Makineleri, Cevher Hazırlama, Mineraloji ve Maden Yatakları kürsüleri bulunmakta idi. Daha sonra, 1960 yılında fakülte yönetim kurulu kararı ile Maden Makineleri Kürsüsü' nün başta profesörlük olmak üzere bazı kadroları jeoloji alanındaki diğer kürsülere aktarılarak, meslek alanı ile ilgili olan Maden İşletme ile Maden Makinaları kürsüleri birleştirilmiş ve "Maden İşletmesi ve Makineleri Kürsüsü" adında tek bir kürsü haline dönüştürülmüştür. 2547 sayılı Yüksek Ögretim Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile Maden Fakültesi bünyesinde "Maden Mühendisligi Bölümü" oluşturulmuş ve bu bölüme bağlı olarak, mevcut kürsüler "Maden İşletme" ve "Cevher Hazırlama" Anabilim Dallarına dönüştürülmüştür. Mineroloji ve Maden Yatakları Anabilim Dalları ise Jeoloji Mühendisliği Bölümü'ne bağlanmıştır.

1957 - 1972 yılları arasındaki dönemde Yüksek Mühendis yetiştiren Fakülte, Üniversite Yönetim Kurulu'nun aldığı karara uygun olarak 1973 yılından itibaren 4 yıllık eğitime dayalı "Mühendis" mezun etmeye baslamıştır. 1953 yılında Taşkışla Binası'nda başlayan öğretim faaliyetleri 1961 yılıdan itibaren Maçka Kışlası'nda, 1988 yılından itibaren İTÜ Maslak Kampüsü'ndeki yeni binada sürdürülmeye baslanmıştır.

Teknolojik gelişmelere ve sanayinin gereksinimlerine paralel olarak anabilim dalları yeniden yapılandırılarak, "Yeraltı Maden İşletmeciligi", "Maden Mekanizasyonu ve Teknolojisi", "Açık İşletmeler" anabilim dalları oluşturulmuştur. Ancak daha sonra 2009 yılında aldığı kararla tüm anabilim dalları kapatılarak "Maden Anabilim Dalı" olarak tek bir anabilim dalı altında toplanmıştır ve halen bu şekildedir.

1982 yılından sonraki dönemde Maden Mühendisligi Bölümü Bölüm Başkanlığı görevinde bulunanlar ve görev dönemleri aşağıda verilmistir:

Prof. Dr. Cemal BİRÖN (1982 - 1986)

Prof. Dr. Senai SALTOĞLU (1986 - 1998)

Prof. Dr. Nuh BİLGİN (1998 - 2004)

Prof. Dr. Güven ÖNAL (2004 - 2007)

Prof. Dr. Gündüz ÖKTEN (2007 - 2009)

Prof. Dr. Orhan KURAL (2009-2017)

Prof. Dr. Hanifi ÇOPUR (2017-2022)

Prof. Dr. Ataç BAŞÇETİN (2022-2023)

Prof. Dr. Türker HÜDAVERDİ(2023-Devam Ediyor)